Wijzigingen Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs

Per 19 april 2023 is een aantal wijzigingen in de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs (RJO) gepubliceerd in de Staatcourant. Het gaat om:

1. De overeenkomstige toepassing van de RJO op samenwerkingsverbanden;
2. De opname van 1 juli als uiterlijke datum voor de verplichte openbaarmaking van het jaarverslag;
3. De verlenging van de overgangsregeling voor de verantwoording van groot onderhoud;
4. Het regelen van uitstel van de plicht om te verantwoorden over het gevoerde beleid als bedoeld in de ‘Beleidsregel investeren met publieke middelen in private activiteiten’ (alleen van toepassing voor mbo en ho);
5. Aanpassing van model G-1

 

Deze wijzigingen gaan in per 1 januari 2022, met uitzondering van punt 2. Want punt 2 is van toepassing ingaande de jaarverslaggeving over het verslagjaar 2023. De wijzigingen lichten wij voor u toe. Daarbij vragen wij in het bijzonder uw aandacht voor de wijziging van model G-1. Volgens de nieuwe Regeling gaat de wijziging van Model G per 1 januari 2022 in. Uit onze navraag bij het Ministerie van OCW blijkt dat 2022 als een overgangsjaar gezien wordt, waarin het nieuwe model G mag worden toegepast. Vanaf 1 januari 2023 is dit verplicht.

 

Samenwerkingsverbanden
Wat betreft de samenwerkingsverbanden was de RJO strikt genomen niet van toepassing. Want in de definitie van onderwijsinstellingen stond geen verwijzing naar artikel 1.1 van de Wet op het primair onderwijs en art. 1.1 van de Wet voortgezet onderwijs 2020.  Met de toevoeging van art. 1.a in de RJO is deze ook van toepassing voor samenwerkingsverbanden passend onderwijs.

In het oude artikel  3 lid b was al geregeld dat de jaarverslaggeving openbaar gemaakt moet worden. Nu is ook geregeld dat dit jaarlijks vóór 1 juli moet.

 

Overgangsregeling groot onderhoud
De overgangsregeling groot onderhoud betreft onderwijsinstellingen die de voorziening groot onderhoud strikt genomen niet geheel volgens de Richtlijn RJ 212 ‘Materiële vaste activa’ berekenden, maar een andere wijze van berekenen toepasten. Zij mogen dit blijven doen mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan.  Deze overgangsregeling liep oorspronkelijk eind 2022 af. Maar deze is nu verlengd tot en met verslagjaar 2023. De alternatieve berekeningswijze houdt in dat de jaarlijkse toevoeging berekend wordt door het voorgenomen groot onderhoud gedurende de gehele planperiode van het groot onderhoud te delen door het aantal jaren waaruit deze planperiode bestaat. Deze berekening moet dan wel plaatsvinden op het niveau van het onderwijspand. Ook moet gewaarborgd zijn dat de voorziening niet op enig moment negatief wordt. Bovendien is het een voorwaarde dat de instelling deze berekeningswijze in 2017 al toepaste. Dus onderwijsinstellingen die al in 2017 of eerder de Richtlijn RJ 212 correct toepasten, mogen geen gebruik maken van de overgangsregeling.

 

Beleidsregel investeren met publieke middelen in private activiteiten
De ‘Beleidsregel investeren met publieke middelen in private activiteiten’  is op 15 april 2021 in werking getreden.  Een onderdeel van deze beleidsregel is de verantwoordingsplicht over de private activiteiten waarin met publieke middelen is geïnvesteerd. Deze verantwoordingsplicht ging oorspronkelijk pas in met het verslagjaar 2022. Met de wijziging van de RJO is nu geregeld:

• dat dit met een jaar is uitgesteld en
• dat instellingen in het mbo en ho ingaande het verslagjaar 2023 moeten verantwoorden over deze activiteiten in het bestuursverslag conform art. 3 lid 7 van de beleidsregel.

 

Model G-1
Model G-1 is aangepast. In het verleden was onduidelijk wat het inhield wanneer als antwoord bij de status van de activiteit ‘nee’ was ingevuld. Dit kon zijn dat het project afgesloten was, maar de prestatie nog niet (volledig) geleverd was. Of juist dat het project nog onderhanden was. Deze onduidelijkheid is nu weggenomen. Voor wat betreft de status van de activiteiten wordt nu onderscheid gemaakt tussen:

• Onderhanden: de subsidie loopt nog conform de subsidieverplichtingen
• Ja: de subsidie is afgerond conform de subsidieverplichtingen
• Nee: de subsidie is afgerond in strijd met de subsidieverplichtingen

In het laatste geval zal het ministerie in principe overgaan tot terugvordering van (een deel van) de subsidie. De wijziging van Model G-1 treedt volgens de  RJO in werking ingaande 1 januari 2022!

 

Vragen van Van Ree aan het ministerie van OCW
Wij vinden het opmerkelijk dat deze wijziging met terugwerkende kracht wordt ingevoerd. Want inmiddels heeft  immers een aantal besturen in het onderwijs de jaarrekening al vastgesteld en is deze goedgekeurd. Deze jaarrekeningen voldoen op dit punt dan strikt genomen niet aan de nieuwe RJO. Dit kan verwarring geven bij de beoordeling van de jaarrekeningen door de inspectie van OCW c.q. DUO.  Wij hebben hier dan ook vragen over gesteld aan het ministerie van OCW. In antwoord daarop is toegelicht, dat het verslagjaar 2022 een overgangsjaar wordt. Dus een jaar waarin zowel het oude als het nieuwe model G-1 toegestaan zijn. 023: Het ministerie heeft inmiddels in haar nieuwsbrief jaarverslaggeving van 1 mei 2023 bevestigd dat het jaar 2022 een overgangsjaar wordt. Het nieuwe model G is verplicht ingaande het boekjaar 2023. 

 

Bron: Van Ree Accountants